गोरक्षपात्रदेवता सिद्धरत्ननाथ-देवीपाटन महायात्राको भव्य तयारी
दाङ, १० चैत । धार्मिक एवम् ऐतिहासिक गोरक्ष पात्रदेवता सिद्धरत्ननाथ देवीपाटन महायात्रा हुने भएको छ । प्रत्येक वर्ष चैत्र पञ्चमीका दिन घोराही उपमहानगरपालिका–१७ चौघेरा स्थित गोरक्ष पात्रदेवता सिद्धरत्ननाथ मठबाट भारतको बलरामपुर जिल्ला तुलसीपुर स्थित पाटेश्वरी देवी मन्दिरसम्म महायात्रा हुन थालेको हो । आयोजकले पत्रकार सम्मेनलको आयोजना गरी चैत्र १२ गतेदेखि हुन थालेको महायात्राबारे जानकारी गराएको हो ।
नेपाल र भारत दुई देशलाई जोड्ने धार्मिक र सांस्कृतिक महत्वको ऐतिहासिक यात्रालाई भव्य बनाउँदै पर्यटन प्रवर्धनमा सहयोग पु¥याउने गरी महायात्राको तयारी थालिएको मठ व्यवस्थापन समितिका सचिव भोलानाथ योगीले जानकारी दिएका छन् । गोरक्षपात्रदेवता सिद्धरत्ननाथ–देवीपाटन महायात्रा व्यवस्थापन समितिको आयोजना तथा लुम्बिनी प्रदेश सरकार उद्योग, पर्यटन तथा यातायात मन्त्रालय पर्यटन विकास परिषद्को सहआयोजनामा महायात्रा हुने योगीले बताएका छन् ।
लामो समयदेखि प्रचलनमा आएको धार्मिक र सांस्कृतिक महत्वको ऐतिहासिक यात्रालाई भव्य बनाउने गरी तयारी भइरहेको उनले बताए । उनका अनुसार योगी नरहरिनाथले लेखेका पुस्तकहरू अध्ययन गर्दा यो यात्रा ८०९ सालमा सिद्धरत्ननाथले सिद्धि प्राप्त गरेपछि हुँदै आएको करिब १३ सय वर्ष पुरानो ऐतिहासिक यात्रा भएको बताए ।
चैत १२ गतेदेखि २६ गतेसम्म हुने धार्मिक एवम् सांस्कृतिक महायात्रामा गोरक्षपात्रदेवता सिद्धरत्ननाथ चौघेराका पीर, पुजारी, भण्डारी, सिराने, साधुसन्त, सामाजिक एवम् धार्मिक व्यक्तित्वलगायत करिब तीन सय बढीको सहभागिता रहने भएको छन् । महायात्रालाई विशेष उत्सवका रूपमा मनाउन यात्रामा थारू, मगर, अवधी नाच समावेश गराइएको मठका व्यवस्थापक हीरानाथ योगीले बताए ।
नेपाल र भारतको धार्मिक सांस्कृतिक सम्बन्धलाई हरेक वर्ष नवीकरण गर्ने एउटा यात्रा भएको भन्दै योगीले, ‘यो नेपाल–भारतको सांस्कृतिक सेतु हो । यसले नेपाल र भारतको धार्मिक एवम् सांस्कृतिक सम्बन्धलाई जोड्ने काम गरेको गरेको छ ।’ भेष बाह्रपन्थी नाथ संस्कृतिको केन्द्रका रूपमा रहेको चौघेराबाट करिब एक महिनाको यात्रापछि पाटेश्वरी मठ पुग्ने परम्परा रहे पनि पछिल्लो समय यसलाई १३ दिन घटाइएको छ ।
कसरी हुन्छ यात्रा
गोरक्षपात्रदेवता सिद्धरत्ननाथ–देवीपाटन महायात्रा चैत १२ गते बिहान पाँच बजे घोराही उपमहानगरपालिका–१७ चौघेरा मठबाट प्रारम्भ हुनेछ । महायात्रा घोराही उपमहानगरपालिका–३ चौपट्टासम्म पैदल जाने र त्यहाँबाट गाडीमा लमही नगरपालिका–६ देउपुरमा गोरक्षपात्रदेवता मठमा पुगेर विश्राम गर्नेछ । करिब पाँच दिनको देउपुर बसाइँपछि यात्रा १६ गते बिहान गढवा गाउँपालिका अन्तर्गत जमुनीबास पुग्नेछ । जमुनीबासमा एक दिन बसेपछि यात्रा कोइलाबास हुँदै १८ गते भारतको जनकपुर पुग्नेछ ।
जनकपुरमा दुई दिन विश्राम गरेपछि २० गते पैदलयात्रासहित भारतको तुलसीपुर स्थित देवीपाटन मठ पुग्नेछ । देवीपाटन पुगेपछि पाँच दिन त्यहाँ बस्ने र त्यो अवधिमा उक्त मठमा नेपाली पुजारीले पूजापाठ गर्ने परम्परा छ । परम्परा अनुसार पाँच दिनसम्म उक्त मन्दिरमा पूजापाठ गरेपछि २५ गते राति महायात्राको टोली नेपाल फिर्ता हुने कार्यक्रम रहेको योगीले जानकारी दिएका छन् । रातिको समयमा मात्र यात्रा हुने भएकाले यो यात्रा पछिल्लो समय ओझेलमा परेको बताए । महायात्राका लागि १५ वटा बसको व्यवस्था गरिएको पत्रकार सम्मेलनमा जानकारी गराइएको थियो ।